Data publikacji: 7 kwietnia, 2025

Data aktualizacji: 10 kwietnia, 2025

Gastroskopia a kolonoskopia – czym się różnią te badania?

Niektóre badania budzą w nas niepokój już na samo wspomnienie ich nazw. Gastroskopia i kolonoskopia należą właśnie do takich. Wiele osób zastanawia się, czym tak naprawdę się różnią i kiedy lekarz zaleca ich wykonanie. Gastroskopia służy do badania przełyku, żołądka i dwunastnicy, a kolonoskopia pozwala ocenić stan jelita grubego. Oba badania wykonuje się przy użyciu endoskopu, ale wprowadzany jest on inną drogą i w innym celu. Nie warto jednak kierować się obawami. Obie procedury są ważne w diagnostyce problemów trawiennych i mogą zapobiec poważnym chorobom. Jak dokładnie przebiegają? Jak się do nich przygotować? Czy są bolesne? Odpowiedzi znajdziesz w artykule. 

  • Gastroskopia służy do oceny przełyku, żołądka i dwunastnicy, a kolonoskopia bada jelito grube.
  • Oba badania są bezpieczne, choć wymagają różnego przygotowania i przebiegu.
  • Obawy przed bólem są często przesadzone, ponieważ współczesne techniki minimalizują dyskomfort pacjentów

Najważniejsze różnice między gastroskopią a kolonoskopią

Gastroskopia i kolonoskopia - badania, które budzą lęk. Czy słusznie? 

Na samą myśl o gastroskopii lub kolonoskopii wiele osób odczuwa niepokój. Często pojawia się strach przed bólem, dyskomfortem i samym przebiegiem badania. Perspektywa wprowadzenia sondy przez usta lub odbyt nie brzmi zachęcająco. Jednak czy rzeczywiście jest się czego bać? 

Większość pacjentów po przejściu badania przyznaje, że ich obawy były przesadzone. Nowoczesne metody diagnostyczne sprawiają, że kolonoskopia i endoskopią są dużo bardziej komfortowe niż kiedyś. W przypadku gastroskopii znieczulenie miejscowe gardła minimalizuje odruch wymiotny. Natomiast kolonoskopia może być wykonana w sedacji, co oznacza, że pacjent niewiele pamięta z samego badania.

O tym, jakie badania zleca gastrolog, przeczytasz w artykule: Jakie są najczęściej zlecane badania diagnostyczne przez gastroenterologa?

Na czym polega gastroskopia?

Gastroskopia to jedno z najważniejszych badań diagnostycznych górnego odcinka przewodu pokarmowego. Lekarz wprowadza endoskop zakończony kamerą przez usta, a następnie kieruje ją do przełyku, żołądka i dwunastnicy. Całość trwa zaledwie kilka minut. Podczas badania można ocenić stan błony śluzowej, wykryć wrzody, stany zapalne czy obecność bakterii Helicobacter pylori.

Zdaniem eksperta

 

W razie potrzeby pobierane są wycinki do dalszych badań. Nie ma potrzeby znieczulenia ogólnego, choć gardło zwykle spryskuje się środkiem znieczulającym, aby zmniejszyć dyskomfort. Najważniejsze to zachować spokój i oddychać miarowo przez nos. Gastroskopia pozwala na szybkie wykrycie wielu problemów, dlatego warto ją wykonać, jeśli lekarz zaleca badanie.

Jakie są wskazania do gastroskopii? 

Gastroskopia jest niezbędna przy nawracającej zgadze, problemach z przełykaniem oraz przy długotrwałym bólu brzucha. Wykonuje się ją także w przypadku podejrzenia wrzodów żołądka, krwawień z przewodu pokarmowego. Gastroskopia pomaga również monitorować stan pacjentów z refluksem oraz diagnozować zmiany nowotworowe w górnym odcinku układu pokarmowego.

Zmagasz się z problemami żołądkowymi lub jelitowymi?
Umów się na wizytę w centrum medycznym w Krakowie

Kolonoskopia - co to za badanie? 

Kolonoskopia to badanie, które pozwala dokładnie ocenić stan jelita grubego. Lekarz wprowadza przez odbyt kolonoskop z kamerą, przesuwając ją wzdłuż jelita. Obraz pojawia się na monitorze, dzięki czemu można wykryć polipy, stany zapalne czy zmiany nowotworowe. Jeśli to konieczne, podczas badania usuwa się drobne zmiany lub pobiera wycinki do analizy. Całość trwa około 30-40 minut. Największe znaczenie ma przygotowanie do tego badania. Jelito musi być całkowicie oczyszczone, dlatego dzień wcześniej pacjent przyjmuje specjalne środki przeczyszczające

Kto powinien wykonać kolonoskopię? 

Kolonoskopię powinien wykonać każdy, kto skończył 50 lat, nawet jeśli nie ma żadnych objawów. To najskuteczniejsze badanie przesiewowe w kierunku raka jelita grubego. Osoby z historią nowotworów w rodzinie powinny zgłosić się na badanie jeszcze wcześniej – już po 40. roku życia. Wskazaniem są także nawracające bóle brzucha, przewlekłe zaparcia lub biegunki, obecność krwi w kale oraz nagła utrata masy ciała. Kolonoskopię warto zrobić również wtedy, gdy lekarz podejrzewa choroby zapalne jelit, takie jak wrzodziejące zapalenie jelita grubego czy choroba Leśniowskiego-Crohna.

Czym różni się gastroskopia od kolonoskopii - podstawowe różnice

Podstawowe różnice między kolonoskopią a endoskopią prezentuje poniższa tabela.

Kryterium

Gastroskopia

Kolonoskopia

Obszar badania

Górny odcinek przewodu pokarmowego (przełyk, żołądek, dwunastnica)

Dolny odcinek przewodu pokarmowego (jelito grube, końcowy odcinek jelita cienkiego)

Sposób wykonania

Wprowadzenie endoskopu przez usta

Wprowadzenie endoskopu przez odbyt

Przygotowanie

Minimum 6 godzin bez jedzenia i picia

Konieczność całkowitego oczyszczenia jelit (specjalne preparaty przeczyszczające)

Czas trwania badania 

Ok. 5-15 minut

Ok. 30-40 minut

Możliwe znieczulenie

Znieczulenie miejscowe (np. spray do gardła), rzadziej sedacja

Najczęściej sedacja lub znieczulenie ogólne

Dolegliwości po badaniu

Możliwe lekkie podrażnienie gardła

Możliwe wzdęcia, uczucie pełności w brzuchu

Ryzyko powikłań

Rzadkie (np. perforacja, krwawienie)

Nieco większe ryzyko (np. perforacja jelita, krwawienie, wzdęcia)

 

Gdzie wykonać diagnostykę endoskopową układu pokarmowego? 

Badania endoskopowe układu pokarmowego najlepiej wykonać w placówce, która dysponuje nowoczesnym sprzętem i doświadczonym personelem. Ważne jest, aby badanie przebiegało w komfortowych warunkach, a lekarze zapewniali pełne wsparcie przed i po procedurze. Jednym z miejsc, które spełnia te wymagania, jest Centrum Medyczne Skopia w Krakowie. Placówka oferuje gastroskopię i kolonoskopię w znieczuleniu, a precyzyjną diagnostykę zapewnia użycie wysokiej klasy endoskopów.

oceń artykuł

    Twoje zdrowie zasługuje na najlepszą opiekę. Skorzystaj z naszych usług medycznych i umów się na wizytę już teraz.

    Szczegółowe informacje zamieszczone są w klauzuli informacyjnej.

    Zostaw komentarz!

    Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

    Umów się na wizytę / Zadaj pytanie