Blog

Czym jest ganglion i u kogo może się pojawić?

Ganglion, inaczej torbiel galaretowata, to guzek, który składa się z jamistej przestrzeni zbudowanej z tkanki łącznej. Wypełniona jest płynem lub substancją o galaretowatej konsystencji, pokrytej zbitą tkanką łączną na zewnątrz. Warto podkreślić, że jest to zmiana nienowotworowa i przy odpowiednim leczniczemu nie wyrządza szkód w organizmie. Gangliony najczęściej występują na dłoniach, a nieco rzadziej na stopach lub w okolicy stawu kolanowego.

Zdaniem eksperta

 

Torbiele galaretowate zwykle pojawiają się w pobliżu torebek stawowych lub pochewek ścięgna. Wielkość guzków waha się średnio od rozmiaru grochu do orzecha włoskiego. Często proces wzrostu zatrzymuje się na kilka lat, jednak ciągły wysiłek może powodować systematyczne powiększanie się ganglionu.

Jakie są przyczyny pojawienia się bolesnego guzka nadgarstka?

Przyczyny pojawienia się ganglionu nie są dokładnie znane, ale uważa się, że jest to wynik nadmiernego napięcia mięśni, urazów lub przeciążeń stawów. Torbiele galaretowate mogą również rozwijać się na skutek przewlekłych stanów zapalnych stawów, chorób autoimmunologicznych lub genetycznych predyspozycji. Istnieją również teorie, które mówią o związku między ganglionem a zaburzeniami hormonalnymi lub metabolicznymi, jednak nie ma na razie wystarczających dowodów, aby to potwierdzić. W większości przypadków gangliony są łagodnymi zmianami, ale w niektórych przypadkach mogą powodować ból i dyskomfort, a ich leczenie może wymagać interwencji chirurgicznej.

Ganglion - jakie są objawy? Dolegliwości bólowe

U jednej osoby ganglion może być ledwo wyczuwalnym guzem pod skórą, a u innej wyraźnie widoczny, szczególnie po wysiłku. W dotyku ganglion jest dość twardy, ale można go przesunąć pod skórą. Najczęściej występuje na grzbiecie nadgarstka. Zazwyczaj pacjenci nie odczuwają bólu, a obecność torbiela stanowi jedynie defekt estetyczny. Jednakże u niektórych osób ganglion może powodować ból, szczególnie podczas ruchu, ponieważ uciska sąsiednie struktury. Gdy zmiana jest duża, prowadzi do ograniczenia ruchomość ręki. Jeśli ganglion znajduje się w pobliżu nerwu, torbiel czasem naciska na niego, co skutkuje zaburzeniami czucia, a ból może być stały.

Czy można zapobiec powstaniu ganglionu?

Podstawową metodą zapobiegania powstawaniu torbieli galaretowatych jest unikanie nadmiernego obciążania dłoni i nadgarstków. Osoby wykonujące powtarzające się ruchy w pracy powinny regularnie robić przerwy, aby zmniejszyć ryzyko powstaniaguzków. Nieprawidłowa technika wykonywania ćwiczeń oraz brak odpowiedniego wypoczynku między treningami także zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia torbieli.

Jak wygląda diagnostyka ganglionu?

Diagnostyka torbieli galaretowatych zwykle zaczyna się od wizyty u chirurga ogólnego lub konsultacji ortopedycznej. Lekarz przeprowadzi dokładny wywiad medyczny i palpacyjne badanie guza, aby określić jego rozmiar, konsystencję oraz ruchomość. Następnie w zależności od indywidualnych potrzeb, może zlecić wykonanie dodatkowych badań obrazowych, takich jak badanie rentgenowskie, tomografię komputerową (CT) lub USG guza.

Jak przebiega leczenie torbieli galaretowatych?

Istnieją dwa główne sposoby leczenia ganglionu, które dzielą się na metody zachowawcze oraz leczenie operacyjne.

Leczenie zachowawcze gangliona

Metody zachowawcze są preferowane, jeśli ganglion jest mały, nie powoduje bólu ani ograniczenia ruchu. Metody te obejmują monitorowanie guzka (szacuje się, że w 90% przypadków ganglion znika w ciągu dwóch lat od pojawienia się). Jeśli torbiel galaretowaty przeszkadza pacjentowi lub odczuwa on dolegliwości, stosuje się jego nakłucie i wyssanie płynu. W jego miejsce jest podawany lek przeciwzapalny - kortykosteroid. Jednak ryzyko nawrotu guza jest w tym przypadku bardzo duże.

Leczenie operacyjne gangliona

Leczenie operacyjne ganglionu jest metodą, która zapewnia znacznie mniejsze ryzyko jego powrotu. Podczas zabiegu, który trwa około 30 minut, usuwany jest pod znieczuleniem miejscowym cały guzek razem z błonami. Operacja kończy się założeniem szwów, a proces gojenia wynosi około 10-15 dni. W trakcie zabiegu pacjent nie odczuwa bólu, ale musi się liczyć z nim po powrocie do domu.

Chirurg musi uważać, aby w trakcie zabiegu nie uszkodzić więzadeł, nerwów czy naczyń krwionośnych znajdujących się obok torbiela. Po operacji zakładane są szwy i stosowany jest stabilizator lub szyny w celu unieruchomienia stawu. Metoda chirurgiczna jest skuteczna, ale nie gwarantuje w 100% braku nawrotu guzka.