Blog

Bakteria Helicobacter pylori - co to takiego?

Helicobacter pylori to bakteria Gram-ujemna, która kolonizuje błonę śluzową żołądka. Na jednym z końców posiada wici, umożliwiają one jej wnikanie w warstwę śluzu pokrywającą nabłonek żołądka. Helicobacter pylori wytwarza enzym ureazę, który przekształca mocznik w amoniak i dwutlenek węgla, a przez to neutralizuje kwas żołądkowy. Niestety bakteria ta może przyczynić się do powstania choroby wrzodowej. Do zakażenia Helicobacter pylorinajczęściej dochodzi w dzieciństwie. Co istotne, oprócz żołądka może ona osiedlić się na płytce nazębnej i w kale.

Jak można się zarazić bakterią Helicobacter pylori?

Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że bakteria Helicobacter pylori występuje nawet u 70% ludzi w przypadku krajów rozwijających się i u 30% w państwach rozwiniętych. Wynika to z faktu, że ten patogen wyjątkowo łatwo przenosi się z jednej osoby na drugą. Statystyki alarmują, że aż 84% dorosłych Polaków i 32% dzieci do 18. roku życia jest zakażonych Helicobacter pylori. Jej obecność wykryto w ślinie, wymiocinach, wydzielinach żołądkowych i kale.

Do zakażenia bakterią Helicobacter pylori dochodzi częściej u osób, które nie przestrzegają podstawowych zasad higieny, takich jak mycie rąk po skorzystaniu z toalety. Głównymi przyczynami są:

• dotykanie twarzy nieumytymi rękami,
• niemyte owoce i warzywa,
• pocałunek z osobą zarażoną,
• zanieczyszczona bakterią woda,
• bezpośredni kontakt z zanieczyszczonymi przedmiotami, takimi jak sztućce, talerze.

Jakie są objawy zakażenia Helicobacter pylori?

Objawy zakażenia Helicobacter pylori mogą być bardzo różnorodne i zależą od indywidualnych cech organizmu oraz od stopnia zaawansowania choroby. W większości przypadków zakażenie nie powoduje żadnych dolegliwości, dlatego osoba może nie zdawać sobie sprawy z obecności bakterii w organizmie nawet przez wiele lat. Tylko w przypadku około 10-20% osób zakażonym pojawiają się symptomy, takie jak ból brzucha, zgaga, nudności, wymioty, uczucie pełności, biegunka lub zaparcia, które świadczą o potrzebie konsultacji z lekarzem.

Zdaniem eksperta

 

Objawy zakażenia Helicobacter pylori często mylone są z innymi dolegliwościami żołądkowymi. Warto jednak pamiętać, że bakteria zawsze doprowadza do przewlekłego zapalenia błony śluzowej żołądka. Jej nosiciele mogą zapaść na chorobę wrzodową dwunastnicy, chorobę Menetriera, chorobę wrzodową żołądka. W skrajnych przypadkach przyczynia się do zachorowania na raka żołądka.

Jeśli podejrzewasz, że możesz być zakażony bakterią Helicobacter pylori lub odczuwasz niepokojące objawy, powinieneś skonsultować się z lekarzem, najlepiej gastrologiem, który może zalecić odpowiednie badania diagnostyczne i leczenie.

Jak wykryć Helicobacter pylori?

Najczęściej w celach diagnostycznych lekarz zaleca wykonanie testu oddechowego na obecność Helicobacter pylori. Inne metody potwierdzenia obecności bakterii w organizmie to testy serologiczne, badania kału lub endoskopia z pobraniem wycinka błony śluzowej żołądka. Decyzja o wyborze metody zależy od stanu pacjenta, objawów choroby i innych czynników i podejmuje ją lekarz.

Test oddechowy na Helicobacter pylori - na czym polega?

Testy oddechowe na Helicobacter pylori wykonywany jest na czczo. Pacjent otrzymuje do wypicia roztwór z mocznikiem znakowanym radioaktywnym izotopem węgla. Po upływie 20 minut proszony jest o dwukrotne wydmuchiwanie powietrza przez rurkę do specjalnej probówki. Helicobacter rozkłada mocznik na CO2 i amoniak, dlatego test polega na oznaczeniu dwutlenku węgla w wydychanym powietrzu.

Jak leczyć Helicobacter pylorii?

Leczenie Helicobacter pylori zależy od stopnia zaawansowania choroby oraz obecności innych schorzeń. Standardowym postępowanie jest terapia antybiotykowa, która obejmuje jednoczesne stosowanie dwóch leków przeciwbakteryjnych (klarytromycyny, metronidazolu, amoksycyliny) oraz inhibitora pompy protonowej (IPP).

Leczenie trwa zwykle od 7 do 14 dni, a skuteczność terapii ocenia się za pomocą testów oddechowych lub badań kału. Wyleczenie ma miejsce nawet u 90% pacjentów.

Przy braku skuteczności tej metody, stosuje się tzw. terapię ratunkową, która obejmuje m.in. inne antybiotyki i podanie soli bizmutu. Ważne jest również stosowanie odpowiedniej diety, unikanie drażniących błonę śluzową żołądka substancji (np. kofeiny, alkoholu, ostrych przypraw). W przypadku chorób o cięższym przebiegu, takich jak wrzody żołądka czy choroby nowotworowe, konieczna może być interwencja chirurgiczna lub radioterapia.